Jak powszechnie wiadomo – alkohol etylowy to jedna z najbardziej znanych i ogólnodostępnych używek na rynku. Istnieją jednak okoliczności, w których nie powinno się spożywać tego trunku, nawet w minimalnej ilości. Taką okolicznością jest ciąża. W mediach co jakiś czas pojawiają się szokujące doniesienia o rodzących się dzieciach z kilkoma promilami alkoholu we krwi. Jest to następstwo skrajnej nieodpowiedzialności matki, które może nieść za sobą niebywale przykre konsekwencje. Dlaczego picie alkoholu w ciąży jest zakazane? Jakie są następstwa picia go, będąc w stanie błogosławionym?
Całkowity zakaz spożywania napojów alkoholowych
Nie ma na świecie badań, które wskazywałyby na to, że spożywanie nawet minimalnej ilości alkoholu nie szkodzi dziecku. Wiele kobiet dowiadujących się o swojej ciąży i odbywających pierwszą wizytę ginekologiczną jako przyszła mama – podejmuje niewinne negocjacje z lekarzem odnośnie spożywania alkoholu, oczywiście w niewielkiej postaci, np.: lampki wina. Zakaz w tej materii jest bezwzględny i nie podlega dyskusji.
Wpływ alkoholu na ciążę
Organizm kobiety z reguły wykazuje mniejszą tolerancję na alkohol niż organizm mężczyzny. Oto kilka kluczowych kwestii dotyczących wpływu wypitego alkoholu na płód.
- Będąc w ciąży i spożywając alkohol sprawiamy, że przenika on bez problemu przez łożysko płodu. Po około 40 minutach od spożycia nawet przysłowiowej lampki wina, stężenie alkoholu we krwi płodu, będzie porównywalne do tego, które odnotowano we krwi matki.
- Płód nie posiada odpowiedniego enzymu, który pozwala na szybszy metabolizm alkoholu w organizmie, więc może być wystawiony na jego działanie przez dużo więcej godzin, niż organizm matki.
- Alkohol ma zdolność przenikania do płodu już od pierwszego tygodnia życia. Spożyty w okresie między pierwszym a ósmym tygodniem ciąży, spowoduje wiele uszkodzeń w rozwijającym się organizmie niż pozostałe używki, takie jak marihuana.
- Alkohol spożywany w ciąży zabija szare komórki płodu. Większość dzieci, które wystawione były w życiu płodowym na działanie alkoholu posiada deficyty poznawcze i/lub ma problemy z zachowaniem.
- Spożywanie alkoholu to również częste ryzyko poronienia, zahamowania wzrostu płodu wewnątrz macicy a także przedwczesny poród.
FAS – Płodowy Zespół Alkoholowy
FAS, najprościej mówiąc, jest to zespół objawów występujących u dzieci, których matki w okresie ciąży spożywały alkohol. Charakteryzuje go specyficzna budowa twarz, zaburzenia fizykalne, zaburzenia w funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego oraz zaburzenia wzrostu. Dzieci z FAS mogą mieć np. zwężone szpary powiekowe, brak górnej czerwieni wargowej, wrodzone wady narządów, niekontrolowane napady złości, podwyższony próg bólu, zmniejszone pole widzenia i wiele innych.
Problem na skalę globalną
Problem spożywania alkoholu w ciąży ma zasięg globalny. Światowa Organizacja Zdrowia podaje wyniki szokujących badań, w których prawie 10% kobiet będących w ciąży pije alkohol. Jeśli chodzi o kraje europejskie – tutaj sprawa wygląda jeszcze bardziej zatrważająco, bowiem ponad 25% ciężarnych kobiet sięga po alkohol. Dlaczego kobiety w stanie błogosławionym decydują się na tak nieodpowiedzialny krok jakim jest alkohol? Podłoże tych decyzji może być różne i na ostateczną decyzję może mieć wpływ wiele czynników. Subiektywne poczucie przyzwolenia, bądź wręcz przeciwnie – presji, może wystąpić w towarzystwie innych ciężarnych kobiet. Spożywanie alkoholu w ciąży to nadal bardzo poważny problem z uwagi na brak wiedzy i edukacji w tym zakresie. Pewien odsetek kobiet deklaruje, że nie otrzymało od swojego lekarza informacji na ten temat, inne twierdzą, że otrzymały od lekarza przyzwolenie na niewielkie spożywanie napojów procentowych. Problem tkwi również w tym, że kobieta może nie wiedzieć, że jest w ciąży. Większość ciąż w naszym kraju w dalszym ciągu jest nieplanowana, zatem kobieta dowiaduje się, że spodziewa się dziecka, zazwyczaj między 6 a 8 tygodniem. Czynniki społeczne, demograficzne jak i również te związane z wpływem rodziny, używaniem substancji psychoaktywnych, czy ogólnym wzorcem picia – mogą również stanowić istotne czynniki ryzyka. Dlatego tak ważna jest edukacja kobiet w tej sferze.
4 najważniejsze rady dla wszystkich kobiet
- jeśli dowiesz się o tym, że jesteś w ciąży – natychmiast bezwzględnie zaprzestań spożywania alkoholu.
- jeśli planujesz w najbliższym czasie zostać mamą – zrezygnuj z alkoholu i zadbaj o swój organizm.
- jeśli nie wyobrażasz sobie życia bez alkoholu – nie powinnaś zachodzić w ciążę.
- jeśli Twój problem alkoholowy sprawia, że choć chcesz, to nie możesz przestać pić – zwróć się do specjalisty, który pomoże Ci walczyć z uzależnieniem.
Nie ulega wątpliwości, że służba zdrowia we współpracy z różnymi instytucjami publicznymi powinny szerzyć wśród społeczeństwa informacje o tym, jak negatywny wpływ na dziecko ma alkohol spożywany w ciąży. Dlatego pamiętajmy – jeśli ciąża, to bez alkoholu.